Nowotwory skóry – rodzaje, objawy i przyczyny
Skóra jest największym organem naszego organizmu, pełniąc tym samym wiele funkcji – kontroluje prawidłową temperaturę ciała, chroni przed ciepłem i chłodem, a także przed infekcjami i uszkodzeniami. Każdego dnia stare komórki skóry ulegają zniszczeniu, a w ich miejsce rodzą się nowe. Niestety zdarza się, że proces ten nie przebiega prawidłowo, a organizm produkuje zbędne komórki, które potencjalnie mogą utworzyć masę tkankową zwaną nowotworem lub guzem. Nowotwór skóry może dotknąć każdego, dlatego profilaktyka przeciwnowotworowa i szybka diagnostyka są niezwykle istotne. Złośliwe zmiany wykryte we wczesnym stadium dają 99% szans na powrót do zdrowia. Warto pamiętać, że wiele nowotworów rozwija się bardzo niepozornie, dlatego każda zmiana skórna na ciele powinna zostać skonsultowana z doświadczonym dermatologiem.
Rodzaje nowotworów skóry
- Nowotwory łagodne skóry
Łagodne zmiany na skórze charakteryzują się tym, że nie niszczą sąsiadujących tkanek, nie dają przerzutów i rosną stosunkowo powoli. Nie jesteśmy jednak w stanie sami odróżnić zmian łagodnych od złośliwych, dlatego konsultacja dermatologiczna wskazana jest w każdym przypadku pojawienia się na skórze zmiany. Do nowotworów łagodnych należą przede wszystkim:
- Włókniaki twarde i miękkie
- Naczyniaki krwionośne i chłonne
- Kaszaki
- Tłuszczaki
- Nerwiaki
- Nabłoniaki
- Gruczolaki
- Nowotwory skóry złośliwe
Są to zmiany stanowiące zagrożenie zdrowia, a nawet życia pacjenta, jeśli nie zostaną wykryte wystarczająco wcześnie. Mogą dawać przerzuty i niszczyć tkanki wokół siebie. Złośliwa zmiana skórna nazywana jest rakiem. Warto wspomnieć o tym, że 80% raków skóry zlokalizowanych jest w obrębie głowy i szyi, pozostałe 20% występuje na kończynach i tułowiu. Nowotwór złośliwy poprzedzony jest stanem przedrakowym, który może przerodzić się w:
- Czerniaka
- Raka kolczystokomórkowego
- Raka podstawnokomórkowego
- Mięsaka
- Raka z komórek Merkla
- Złośliwą plamę soczewicowatą
- Raka skóry Pageta
Stany przedrakowe skóry
Niektóre zmiany występujące na skórze mogą, choć nie muszą przekształcić się w nowotwory. Z tego powodu, każda nowa zmiana na skórze, lub taka, która zaczyna się zmieniać, powinna zostać zbadana przez lekarza dermatologa jak najwcześniej. Szybka diagnostyka przyczynia się do wyleczenia nowotworu, zanim przybierze złośliwą formę. Do stanów przedrakowych należą:
- Rogowacenie starcze i słoneczne
- Skóra pergaminowata
- Róg skórny
- Blizny popromienne, pooparzeniowe, podrażnieniowe
- Znamiona barwnikowe, na przykład plama soczewicowata
Różnice pomiędzy zmianami łagodnymi i złośliwymi
Poniższa tabela ma charakter informacyjny i przedstawia najczęstsze różnice między zmianami łagodnymi i złośliwymi. Jednakże rodzaj danej zmiany musi zostać każdorazowo stwierdzony przez lekarza.
Zmiana łagodna |
Zmiana złośliwa |
symetryczny kształt |
asymetryczny kształt |
równe, regularne krawędzie |
nieregularne, poszarpane, rozlane krawędzie |
jednolity kolor |
wiele barw i różne odcienie |
średnica poniżej 5 mm |
średnica przekraczająca 5 mm |
rośnie powoli, a jej wygląd się nie zmienia |
szybko zmienia się i rośnie |
Przyczyny nowotworów skóry, czyli czynniki ryzyka
Nie wiadomo dlaczego niektóre osoby chorują na nowotwór skóry, a inne nie. Schorzenie to może dotknąć każdego bez względu na wiek, płeć i kolor skóry. Jednakże niektóre czynniki mogą wpływać na rozwój nowotworu u danej osoby. Do czynników ryzyka należą:
- Ekspozycja na promieniowanie UV – emitowane zarówno przez słońce, jak i lampy w solariach
- Jasna karnacja
- Uwarunkowania genetyczne – historia zachorowań na raka skóry w rodzinie
- Blizny i poparzenia
- Schorzenia powodujące wrażliwość na słońce, takie jak albinizm czy zespół nabłoniaków znamionowych
- Niektóre choroby, np. choroba Bowena
- Przyjmowanie leków immunosupresyjnych
- Radioterapia
- Narażenie na substancje chemiczne takie jak arsen, środki grzybobójcze, pochodne ropy naftowej
- Posiadanie dużej ilości znamion i zmian skórnych
- Palenie papierosów
- Ekspozycja na promieniowanie jonizujące
Niepokojące objawy
Jeśli zauważysz u siebie jeden lub więcej z poniższej listy objawów, skontaktuj się jak najszybciej z lekarzem dermatologiem:
- Pojawienie się nowej, niepokojącej zmiany
- Zmiana kształtu, barwy i wielkości istniejącej zmiany
- Stan zapalny, zaczerwienienie, sączenie lub krwawienie ze zmiany
- Swędzenie, pieczenie lub ból w obrębie zmiany
Należy pamiętać o tym, że nowotwory skóry nie są zaraźliwe, a wykryte we wczesnym stadium dają prawie stuprocentową gwarancję wyleczenia. Jeśli martwi Cię jakakolwiek zmiana skórna, niezwłocznie udaj się do lekarza dermatologa. Nowoczesne metody diagnostyki i leczenia, które oferujemy w naszej Klinice, a także doświadczenie naszych lekarzy, są niezwykle istotne w walce z nowotworami skóry.
Umów wizytę