Leczenie światłem - terapia fotodynamiczna

Co to jest terapia fotodynamiczna?

Terapia fotodynamiczna (PDT) to nowoczesna metoda leczenia stosowana w terapii niektórych typów nowotworów skóry oraz innych uciążliwych i trudnych do leczenia zmian skórnych.

Terapia PDT charakteryzuje się wysoką skutecznością i stanowi doskonałe rozwiązanie dla pacjentów, którzy chcą uniknąć interwencji chirurgicznej.  

Na czym polega terapia fotodynamiczna?

W terapii PDT wykorzystuje się wrażliwą na światło substancję chemiczną (fotouczulacz),  którą nakłada się na zmienione chorobowo miejsce na skórze. Pod wpływem światła o odpowiednio dobranej długości fal lub światła dziennego fotouczulacz aktywuje się wywołując proces utleniania w zmienionych chorobowo komórkach skóry co prowadzi do ich rozpadu. Niezwykle istotny z punktu widzenia pacjenta jest fakt, że fotouczulacz działa tylko w miejscu aplikacji na skórę nie niszcząc zdrowych tkanek.

Jakie schorzenia skóry można leczyć za pomocą terapii fotodynamicznej?

Terapię PDT wykorzystuje się do leczenia wielu problemów skórnych. Najczęściej stosuje się ją w przypadku:

• niektórych typów nowotworów np. raka podstawnokomórkowego i kolczystokomórkowego,
• choroby Bowena,
• rogowacenia słonecznego,
• plam posłonecznych,
• brodawek wirusowych,
• trądziku młodzieńczego,
• liszaja płaskiego,
• łysienia plackowatego,
• naczyniaków płaskich.

Na czym polega terapia fotodynamiczna zmian skórnych?

Terapia PDT jest zabiegiem ambulatoryjnym i jest wykonywany przez lekarza dermatologa lub pielęgniarkę.

Przebieg terapii:

1. Lekarz nakłada krem lub żel zawierający fotouczulacz na zmienioną chorobowo skórę.
2. Następnie przykrywa leczone miejsce szczelnym opatrunkiem.
3. Pacjent czeka 3 godziny. W tym czasie fotouczulacz zostaje wchłonięty przez skórę stając się aktywną substancją chemiczną.
4. Po tym czasie lekarz zdejmuje opatrunek i rozpoczyna naświetlanie zmienionego chorobowo miejsca. Naświetlanie trwa około 10 – 15 minut.
5. Po zakończonym zabiegu ponownie zostaje założony opatrunek, aby uniknąć dalszej ekspozycji leczonej skóry na światło. Opatrunek zwykle można zdjąć po 2 dniach.

Terapia PDT może być przeprowadzona także przy wykorzystaniu światła dziennego. Jest stosowana jedynie wówczas, gdy warunki pogodowe pozwalają na przebywanie pacjenta na zewnątrz w pełnym świetle dziennym przez co najmniej 2 godziny.  Po tym czasie lekarz usuwa fotouczulacz ze skóry i nakłada na leczone miejsce opatrunek.

Jak pielęgnować skórę po zastosowaniu terapii PDT?

Po zabiegu metodą terapii fotodynamicznej należy prawidłowo pielęgnować miejsce leczenia, aby proces gojenia się skóry przebiegał bez komplikacji. Zaleca się aby:

• nie moczyć opatrunku, który przykrywa leczone miejsce,
• po zdjęciu opatrunku przemywać skórę delikatnymi środkami myjącymi i dokładnie nawilżać. Pozwoli to uniknąć tworzenia się strupa,
• nie pocierać np. ręcznikiem leczonego miejsca,
• stosować krem przeciwsłoneczny z wysokim SPF,
• nie pływać do czasu całkowitego zagojenia się leczonego obszaru.

Jakie są przeciwskazania do stosowania terapii fotodynamicznej?

Terapia PDT nie jest wskazana w przypadku gdy:

• jesteś w ciąży,
• jesteś uczulony na orzeszki ziemne, gdyż krem PDT może zawierać olej arachidowy,
• jeśli cierpisz na nadwrażliwość na światło (porfiria).

Jakie są zalety stosowania terapii fotodynamicznej?

Terapia fotodynamiczna to efektywna  i chętnie wybierana przez pacjentów metoda leczenia nowotworów skóry oraz innego rodzaju dermatoz. Zaletami terapii PDT są:

1. Bardzo wysoka skuteczność, która w zależności od schorzenia wynosi od 83% do 100%.
2. Bezpieczeństwo. Zabieg naświetlania jest zwykle dobrze tolerowany, a gojenie się i regeneracja tkanki przebiega bez powstawania blizny i ryzyka infekcji przyrannej.
3. Nieinwazyjność. Zabieg nie wymaga interwencji chirurgicznej, a pacjent po opuszczeniu kliniki może od razu powrócić do wykonywania codziennych czynności.   
4. Wysoka precyzja. Zabieg obejmuje tylko zmienione chorobowo miejsce pozostawiając zdrowie tkanki nienaruszone.
5. Brak konieczności podania znieczulenia. W przypadku większość pacjentów zabieg nie wymaga podania znieczulenia.
6. Możliwość leczenia mnogich ognisk chorobowych.

Jakie są krótkotrwałe skutki uboczne terapii fotodynamicznej?

Terapia fotodynamiczna może spowodować krótkotrwałe dolegliwości w miejscu, w którym zastosowano fotouczulacz. U niektórych pacjentów mogą wystąpić:

• Ból (często). Jeśli pacjent odczuwa duży dyskomfort w trakcie zabiegu lekarz może zaproponować znieczulenie miejscowe. Bolesność możne utrzymywać się jeszcze przez kilka dni po zabiegu.
• Zapalenie (często). W miejscu leczenia może pojawić się zaczerwienienie i opuchlizna.
• Pęcherze i owrzodzenia w miejscu leczenia (rzadko).
• Zsinienie skóry w miejscu leczenia (rzadko).
• Nadmierny wzrost lub wypadanie włosów w miejscu leczenia (rzadko).
• Zapalenie skóry i alergia kontaktowa (rzadko). W miejscu nałożenia fotouczulacza może wystąpić reakcja alergiczna skóry.
• Infekcja (rzadko). Jeśli w miejscu naświetlania pojawi się zaczerwienienie, opuchlizna oraz ból może to świadczyć o rozwijającej się infekcji. Wówczas należy skontaktować się z lekarzem.

Jakie są potencjalne długoterminowe skutki uboczne fototerapii?

Terapia fotodynamiczna u niektórych pacjentów może spowodować długotrwałe skutki uboczne w miejscu leczenia. Należą do nich:

• Blizny w miejscu poddanym naświetlaniu (rzadko).
• Zmiana koloru skóry (rzadko). Po zabiegu skóra w miejscu leczenia może stać się ciemniejsza lub jaśniejsza.
• Leczenie z zastosowaniem terapii PDT może być nieskuteczne lub choroba może powrócić. Wówczas pacjent ma możliwość ponownego poddania się terapii fotodynamicznej lub wyboru innego rodzaju leczenia.

Gdzie mogę uzyskać więcej informacji o terapii fotodynamicznej?

Jeśli jesteś zainteresowany leczeniem zmian skórnych za pomocą nowoczesnej terapii fotodynamicznej zapraszamy do kontaktu z Kliniką Zakrzewscy pod numerem telefonu  32 6100 690

Zapraszamy również na konsultację, w trakcie której szczegółowo przedstawimy przebieg terapii oraz odpowiemy na wszystkie pytania.