Znamionom warto przyjrzeć się z bliska
O tym, jakie cechy zmian skórnych powinny nas zaniepokoić i skłonić do wizyty w gabinecie lekarskim, opowiada nasz specjalista dermatolog - dr n. med. Marcin Zakrzewski
Lato sprzyja relaksowi i kąpielom słonecznym, ich amatorzy powinni jednak pamiętać, że nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe jest jednym z głównych czynników ryzyka zachorowania na raka skóry. Najskuteczniejszą formą profilaktyki jest ograniczenie czasu, który spędzamy na słońcu oraz stosowanie odpowiednio dobranych kremów ochronnych z filtrem przeciw promieniowaniu UVB i UVA.
Co jednak jeśli na skórze pojawiły się znamiona? Kiedy powinniśmy poddać je kontroli w gabinecie dermatologicznym?
Dr n. med. Marcin Zakrzewski: Każde znamię powinno być poddawane samodzielnej obserwacji zgodnie z przyjętą w dermatologii zasadą ABCDE. Jeśli wykazuje cechy jednego lub kilku z podanych punktów, pora zgłosić się do gabinetu lekarskiego na profesjonalną analizę znamienia, którą można wykonać z pomocą badania fizykalnego, dermatoskopowego oraz wideodermatoskopowego.
Na czym polega zasada ABCDE?
To kilka kroków pozwalających nam ocenić znamię pod kątem jego cech. Litery pochodzą od wyrazów w języku angielskim:
A (asymetry) – asymetria, czyli nieregularny kształt zmiany,
B (borders) – krawędzie – powinny być równe i nieposzarpane, wokół znamienia nie powinien znajdować się biały obrąbek,
C (color) – kolor – alarmująca jest zmiana zabarwienia znamienia, a także zmiany o kolorach innych niż ciemny brąz,
D (diameter) – średnica – niepokojące są znamiona powiększające się i o dużych rozmiarach,
- E (elevation) – oznacza wypukłość lub wklęsłość zmiany.
Jak często powinniśmy badać znamiona?
Nie ma jednoznacznych wytycznych. Prowadzimy obserwacje na podstawie zasady ABCDE, dodatkowo powinniśmy być wyczuleni na inne symptomy takie jak swędzenie czy krwawienie znamion, na przykład przy zadrapaniu czy dotknięciu oraz na to, czy na ciele nie pojawiły się ostatnio nowe zmiany. Jeśli zauważymy niepokojące objawy, natychmiast zgłaszamy się po poradę do lekarza specjalisty, który wykona profesjonalne badanie. W trakcie badania lekarz dermatolog zawsze dokładnie ogląda całe ciało Pacjenta.
Na czym polega badanie wideodermatoskopem?
Badanie wideodermatoskopowe jest precyzyjne i całkowicie bezinwazyjne. Wykonuje się je urządzeniem, które wyposażone jest w kamerę zapisującą obraz w jakości cyfrowej, uwidaczniającą strukturę fotografowanej zmiany. Znamię od razu poddawane jest analizie i dokumentowane, co umożliwia śledzenie zmian w jego obrębie w trakcie wizyt kontrolnych. Badanie wideodermatoskopowe pomaga lekarzowi stwierdzić, czy dana zmiana jest niegroźna, wymaga dalszej obserwacji, czy też kwalifikuje się do usunięcia.
A co w przypadku pacjentów zgłaszających się z wieloma znamionami?
W takich przypadkach zaleca się procedurę mapowania ciała, która pozwala na lokalizację i analizę znamion na całym ciele, w tym w miejscach trudno dostępnych, uniemożliwiających samodzielną kontrolę. Wideodermatoskop wyposażony w funkcję mapowania wykonuje skan ciała Pacjenta i dokładnie lokalizuje położenie poszczególnych znamion. W ciągu około pięciu minut jesteśmy w stanie uzyskać obraz zmian położonych na różnych częściach ciała Pacjenta, sporządzić ich dokumentację i poddać analizie, a następnie, w trakcie wizyty kontrolnej, sprawdzić, czy nie pojawiły się nowe znamiona oraz czy te istniejące nie zmieniły swojego charakteru.
Umów wizytę