Jak przygotować się do wizyty u dermatologa? 10 porad, z których warto skorzystać

Wizyta w gabinecie dermatologicznym może być stresująca, zwłaszcza jeśli jeszcze nigdy nie byliśmy badani przez lekarza specjalistę zajmującego się chorobami skóry. Niewielu z nas systematycznie odwiedza dermatologa, warto jednak wiedzieć, że regularne kontrole u dermatologa powinny być na stałe wpisane do naszych kalendarzy – jest to jeden ze sposobów prewencji nowotworów skóry. Zanim wybierzemy się na pierwszą wizytę, możemy sprawdzić opinie o poradni czy klinice i lekarzu w Internecie. Specjalistę najlepiej wybrać bazując na jego doświadczeniu, specjalizacji, sprzęcie, którym dysponuje i podejściu do Pacjenta. Wiedząc, że trafiamy w dobre ręce, stres i niepokój związany z wizytą ogranicza się do minimum lub całkowicie znika. Jednak zanim przekroczymy próg gabinetu dermatologicznego, powinniśmy być przygotowani do wizyty, niezależnie od tego, z jakim problemem przychodzimy. Odpowiednie przygotowanie Pacjenta do wizyty sprawi, że badanie przebiegnie bez zbędnych komplikacji, a proces diagnostyczny przebiegnie bez zakłóceń. O czym zatem należy pamiętać, wybierając się do lekarza dermatologa? Wyjaśniamy.

Jak przygotować się na wizytę u dermatologa - jak wygląda badanie u dermatologa?

1. Ubierz wygodne, luźne ubrania

Podczas badania fizykalnego lub wideodermatoskopowego lekarz będzie oglądał Twoją skórę, włosy i paznokcie. Specjalista może poprosić Cię o rozebranie się, aby obejrzeć skórę na całym ciele, dlatego warto mieć na sobie ubrania, które łatwo się zdejmuje i zakłada. Aby czuć się komfortowo, pamiętaj także o wygodnej i czystej bieliźnie. Choć może wydawać się to utartym frazesem, naprawdę nie masz powodu, by wstydzić się lekarza – prosi Cię o rozebranie, aby Cię zbadać, a w konsekwencji Ci pomóc. Wizyta powinna przebiegać w atmosferze szacunku i empatii, dlatego jeśli czujesz, że specjalista narusza Twoje granice, masz prawo odmówić badania i zakończyć wizytę.

2. Nie zapomnij o demakijażu

Osoby chorujące na schorzenia zlokalizowane w obrębie twarzy, na przykład na trądzik, często noszą makijaż, aby ukryć zmiany chorobowe. Nie ma w tym nic złego, jednak podczas wizyty lekarz musi obejrzeć Twoją czystą skórę. Jeśli masz taką możliwość, wyjdź z domu bez makijażu, jeśli nie, zaopatrz się w chusteczki do demakijażu i przed wizytą udaj się do toalety, aby zmyć makijaż. Jeśli przebywanie w poczekalni bez makijażu również nie jest dla Ciebie komfortowe, możesz go zmyć w gabinecie, w obecności lekarza. Po wizycie możesz ponownie udać się do toalety, aby nałożyć makijaż. Jeśli zdecydujesz się na to rozwiązanie, nie zapomnij wziąć ze sobą kosmetyków.

3. Pamiętaj, aby przed wizytą nie wykonywać manicure i pedicure

Nawet jeśli powód Twojej wizyty nie jest związany z paznokciami, ich stan jest ważnym wskaźnikiem diagnostycznym w przebiegu wielu chorób, w tym schorzeń skóry i włosów. Z tego względu dermatolog najprawdopodobniej będzie chciał obejrzeć Twoje niepomalowane, naturalne paznokcie. Jeśli na co dzień malujesz paznokcie lakierem, zmyj go zmywaczem. Dość dużym problemem może być zdjęcie manicure hybrydowego, żelowego i akrylowego tylko na potrzeby wizyty. Rozwiązanie jest jednak proste – umów się do dermatologa w przerwie między stylizacjami.

4. Nie przerywaj dotychczasowego leczenia

Jeśli jesteś w trakcie leczenia zaleconego przez innego dermatologa, nie przerywaj go dlatego, że udajesz się na konsultację do nowego specjalisty. Na wizycie przedstaw wszystkie aspekty swojej aktualnej kuracji, – podaj nazwy leków (oraz wielkość dawek i częstotliwość stosowania), wymień stosowane kosmetyki, opisz swoją dietę i wymień wszelkie zalecenia, do których się stosujesz. Opowiedz dermatologowi, jaki wpływ ma na Ciebie leczenie i czy zauważasz skutki uboczne. Te informacje pozwolą lekarzowi ustalić, czy dotychczasowa terapia przynosi spodziewane rezultaty, a jeśli nie, to jaki jest tego powód.

5. Poinformuj dermatologa o swoim stanie zdrowia i przyjmowanych lekach

Jeśli chorujesz na jakiekolwiek inne schorzenia, poinformuj o tym lekarza. Przed wizytą warto wynotować wszystkie swoje choroby i alergie. Warto przypomnieć sobie, od kiedy chorujesz i poinformować lekarza, czy choroba jest leczona, czy postępuje, czy i w jakich sytuacjach występują zaostrzenia objawów. Nawet jeśli w kontekście choroby skóry, z którą się zgłaszasz do dermatologa któreś ze schorzeń wydaje Ci się całkowicie nieistotne, bardzo ważne jest, aby o nim powiedzieć. Może mieć to istotny wpływ na proces diagnostyczny.

Pamiętaj, że dla lekarza niezmiernie ważną informacją jest to, jakie przyjmujesz leki  i suplementy diety. Zanotuj więc nazwy zarówno tych, które zażywasz na stałe, jak i doraźnie. Istotne jest również poinformowanie lekarza, od kiedy je stosujesz, w jakich dawkach i z jaką częstotliwością. To samo tyczy się naturalnych czy domowych sposobów, którymi wspomagasz się, aby leczyć lub łagodzić objawy swoich schorzeń. Nie zapomnij zatem wspomnieć np. o naparach ziołowych, kąpielach czy aromaterapii.

6. Wynotuj na kartce wszystkie swoje objawy

W zależności od tego, z jakim problemem udajesz się na wizytę, lista będzie wyglądała inaczej. Warto na niej uwzględnić:

• Rodzaj problemu, np. wysypka, rumień, pieprzyk, wypadanie włosów, łuszczenie, zmiana barwy paznokcia, guzek itd.
• Wszystkie objawy, które towarzyszą schorzeniu, np. swędzenie, ból, pieczenie, ale także osłabienie organizmu, senność, wzmożony lub zmniejszony apetyt, obniżenie nastroju, wymioty, biegunka itd.

• Datę wystąpienia pierwszych objawów – jeśli nie pamiętasz dokładnej daty, może być przybliżona.
• Okoliczności, które można skojarzyć z wystąpieniem pierwszych objawów, np. silny stres, operacja, infekcja, ciąża lub poród, wakacje nad morzem, ugryzienie owada, uraz, zastosowanie nowego kosmetyku itd. Istotnymi czynnikami ostatnio stały się również fakt zakażenia wirusem SARS-CoV-2 oraz okres samoizolacji lub kwarantanny. Warto zastanowić się nad tym punktem, ponieważ ma on bardzo duże znaczenie w diagnostyce.
• Okoliczności ewentualnego nasilania się lub ustępowania objawów – np. swędzenie skóry, gdy się stresujesz, wypadanie włosów w okresie jesienno-zimowym, lub złagodzenie łuszczenia skóry po zastosowaniu wazeliny itd.
• Ewolucję problemu od czasu jego wystąpienia do dnia wizyty, np. zwiększenie się rozmiaru pieprzyka, wypadanie włosów z innych części ciała niż głowa, rozprzestrzenienie się objawów z paznokci dłoni na paznokcie stóp.
• Historię występowania podobnych objawów w rodzinie oraz choroby członków rodziny – być może ktoś w Twojej rodzinie choruje na łuszczycę lub łysienie androgenowe, a także na inne choroby takie jak nadczynność lub niedoczynność tarczycy, choroby serca, cukrzycę itd. Przed wizytą u dermatologa warto zrobić w rodzinie „wywiad” i przedstawić dane lekarzowi.

7. Wynotuj wszystkie pytania, które chcesz zadać lekarzowi

Mimo tego, że przed wizytą wiemy, jakie pytania chcemy zadać dermatologowi, w jej trakcie łatwo jest zapomnieć o wielu kwestiach. A przecież wszystkie nasze pytania, obawy i nadzieje mają bardzo duży wpływ na powodzenie leczenia. Nie martw się o to, że Twoje pytanie jest nieistotne lub błahe – zapisz na kartce każdą nurtującą Cię kwestię. Być może chcesz wiedzieć, czy spożywanie alkoholu może pogorszyć Twoje schorzenie lub czy dana choroba przenoszona jest drogą płciową. Zapytaj lekarza, kiedy możesz spodziewać się efektów leczenia i co robić, gdy wystąpią u Ciebie skutki uboczne stosowania leków. Na Twojej liście powinny znaleźć się też wszelkie obawy czy wątpliwości, które Cię niepokoją, np. „nie chcę, aby leczenie miało negatywny wpływ na moje libido” lub „boję się stosować maść ze sterydem, bo słyszałam, że może mieć negatywny wpływ na zdrowie”. Profesjonalny i empatyczny lekarz wysłucha każdego Twojego pytania i udzieli Ci rzetelnej odpowiedzi.

8. Jeśli Twój problem związany jest ze skórą głowy, nie myj i nie czesz włosów bezpośrednio przed wizytą

Być może udajesz się do dermatologa w związku ze schorzeniem skóry głowy, takim jak nadmierne wypadanie włosów, łysienie, łuszczenie, swędzenie lub łupież. W tych przypadkach ważne jest, aby lekarz obejrzał nieumytą skórę głowy i nierozczesane włosy. Włosów nie powinno się myć 2 lub 3 dni przed planowaną wizytą i od tego momentu nie nakładać żadnych środków do stylizacji. Pamiętaj również, aby nie rozczesywać włosów w dniu wizyty. Dzięki temu podczas badania dermatolog będzie mógł sam rozczesać włosy, co dostarczy mu wielu cennych informacji diagnostycznych (np. jak dużo włosów wypada podczas czesania). Nie martw się i nie czuj skrępowania. Właśnie takiego “przygotowania” do badania dermatolog od Ciebie oczekuje. Podczas oglądania skóry głowy i włosów, zarówno nieuzbrojonym okiem, jak i dermatoskopem lub wideodermatoskopem, lekarz będzie mógł obiektywnie ocenić nasilenie danego problemu. 

9. Zabierz ze sobą badania krwi i dokumentację ze wszystkich przebytych lub obecnych chorób i operacji

Jeśli w przeciągu ostatnich 3 miesięcy zlecono Ci wykonanie badań krwi, zabierz wyniki ze sobą. Z wyjątkiem podstawowej morfologii, nie warto jednak wykonywać badań na własną rękę – może okazać się, że niepotrzebnie wydasz pieniądze, a lekarz zleci wykonanie zupełnie innych badań. Jeśli masz dokumentację opisującą przebyte lub obecne choroby, a także przebyte operacje i zabiegi, zabierz je ze sobą, nawet jeśli wydają Ci się zupełnie niezwiązane z obecnym problemem. Zawsze lepiej podać lekarzowi zbyt dużo niż zbyt mało informacji.

10. Jeśli udajesz się na drugą lub kolejną wizytę, zapisz na kartce wszystkie informacje dotyczące dotychczasowego przebiegu leczenia

Być może wybierasz się na wizytę kontrolną lub idziesz do dermatologa, bo masz dodatkowe pytania lub wątpliwości, a być może leczenie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, a skutki uboczne leków są zbyt uciążliwe. Zanotuj te informacje na kartce, staraj się przy tym, aby Twój opis uwzględniał jak najwięcej szczegółów. Nie ma uniwersalnego planu leczenia choroby, a skutki uboczne leków mogą pojawić się z różnym nasileniem. Nie bój się więc powiedzieć o tym dermatologowi. Twoje notatki powinny uwzględniać odpowiedzi na następujące pytania:

• Czy leczenie przynosi rezultaty – jeśli tak, to jakie? (ustąpienie wszystkich objawów, zmniejszenie objawów, wyeliminowanie tylko niektórych objawów).
• Czy wystąpiły skutki uboczne? Być może leczenie przynosi rezultaty, jednak skutki uboczne są dla Ciebie nie do zniesienia i odbijają się negatywnie na jakości Twojego życia. Zapisz to i powiedz o tym lekarzowi. Wypisz także niepokojące objawy, które nie są na liście potencjalnych skutków ubocznych danego leku.
• Czy pomiędzy wizytami wydarzyło się coś, co mogło wpłynąć pozytywnie lub negatywnie na przebieg leczenia? Może być to stresujące wydarzenie, przewlekła biegunka (która ogranicza wchłanianie leków), zmiana diety, przeprowadzka (związana np. ze zmianą twardości wody) i inne czynniki.
• Czy masz do lekarza dodatkowe pytania lub chcesz przekazać mu informacje, których nie uwzględniłeś/aś na pierwszej wizycie?
• Czy stosowałeś/aś się do wszystkich zaleceń lekarza? Jeśli nie, nie bój się powiedzieć o tym lekarzowi. Leczenie, oprócz tego, że powinno być skuteczne i bezpieczne, powinno być także dogodne dla Pacjenta. Być może stosowanie wcierki 2 razy dziennie jest dla Ciebie nieosiągalne lub przepisany lek był poza Twoimi możliwościami finansowymi. Lekarz nie będzie Cię oceniał, jeśli jednak zależy Ci na powodzeniu terapii, szczerość to podstawa.

Wizyta u dermatologa - zalecenia

Często dermatolodzy podczas wizyty proponują Pacjentom prowadzenie dziennika, w którym notuje się dane istotne w danej jednostce chorobowej, np. spożycie poszczególnych pokarmów, ilość wypitej wody, aktywność fizyczną, poziom stresu, wykonanie zabiegu zleconego przez lekarza, fakt nasilenia się lub złagodzenia objawów itp. Nawet jeśli specjalista nie zalecił Ci prowadzenia codziennych zapisków, warto to robić. Skrupulatne robienie notatek sprawia, że Pacjent mocniej angażuje się w terapię i zyskuje większą świadomość swoich objawów i dostrzega zależności między efektywnością terapii i stosowaniem się do zaleceń lekarskich, co bardzo często sprawia, że leczenie przynosi lepsze efekty.

Już wiesz, jak przygotować się na wizytę u dermatologa. Zobacz również, dlaczego warto odwiedzieć dermatologa po słonecznym lecie. 

Umów wizytę