29/09/2021

Fakty i mity o wazelinie oraz jej najważniejsze zastosowania

Wazelina to substancja, wokół której narosło wiele mitów. Choć wykorzystywana jest w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym od 1870 roku i chyba w każdym domu znajduje się choćby mały jej pojemniczek, od jakiegoś czasu na jej temat możemy usłyszeć wiele złego. Swoją popularność wazelina zawdzięcza temu, że jest uniwersalna, wydajna, tania i łatwo dostępna. Dlaczego więc niektóre marki kosmetyków promują swoje produkty jako niezawierające wazeliny? Czy wazelina jest rzeczywiście szkodliwa i zatyka pory, nie mając przy tym żadnych korzystnych właściwości dla skóry? Wydaje się, że zła prasa wazeliny wynika z faktu, że jest ona produktem ubocznym procesu destylacji ropy naftowej, co nie brzmi zachęcająco szczególnie w kontekście nakładania jej na twarz czy drobne rany. Jednak opinie znalezione w Internecie to jedno, a badania naukowe to drugie. Jaka jest więc prawda o wazelinie? W tym artykule przedstawiamy fakty i mity dotyczące tej substancji oraz jej najważniejsze zastosowania. Rozprawmy się z tym tematem raz na zawsze. Zapraszamy do lektury.

Czym jest wazelina?

Wazelina jest produktem ubocznym procesu destylacji ropy naftowej. W jej skład wchodzą oleje mineralne i woski, które tworzą półstałą, galaretowatą substancję. Wazelina nie ma zapachu i nie rozpuszcza się w wodzie. W zależności od stopnia oczyszczenia może przyjmować białe, żółte lub brązowe zabarwienie. Topi się w temperaturze powyżej 36 stopni Celsjusza, dlatego gdy nakładamy ją na skórę, mamy wrażenie, że skóra ją wchłania, choć tak naprawdę wazelina zmienia tylko swoją formę na płynną. Z wazeliny białej otrzymuje się wazelinę kosmetyczną, wzbogacając ją wyciągami z ziół, witaminami, dodając do niej barwniki czy substancje zapachowe, lecz czysta wazelina biała nie jest w niczym gorsza od swojego „ulepszonego” odpowiednika. Wręcz przeciwnie – dodatkowe substancje w wazelinie mogą uczulać lub podrażniać. Nazwa wazelina wzięła się od amerykańskiej marki, która rozpowszechniła tę substancję – Vaseline. W produktach kosmetycznych i wyrobach farmaceutycznych znajdziemy ją pod nazwą petrolatum.

Mity o wazelinie

Wazelina pozyskiwana jest z ropy naftowej, jest więc toksyczna i może powodować raka

Zdecydowanie nie. Choć rzeczywiście jest to sposób, w jaki otrzymuje się wazelinę, to substancja dostępna w drogeriach i sklepach jest wysoko oczyszczona i przebadana pod kątem bezpieczeństwa stosowania dla ludzi. Ponadto, wazelina stosowana jest jako substancja bazowa w wielu produktach farmaceutycznych, na przykład maściach czy czopkach, musi więc spełniać najwyższe standardy bezpieczeństwa. Nie ma żadnych badań, które wskazywałyby na związek pomiędzy stosowaniem oczyszczonej wazeliny a nowotworami. Warto jednak mieć na uwadze, aby kupować dobrej jakości wazelinę z bezpiecznych źródeł, ponieważ nieoczyszczona substancja może być szkodliwa.

Wazelina jest komedogenna i zatyka pory skóry, a więc powoduje lub zaostrza trądzik

Jest to mit – nie ma żadnych badań naukowych potwierdzających tę teorię, wręcz przeciwnie – kilka testów dowiodło, że wazelina nie ma właściwości zatykających pory. Z tego względu osoby mające zaskórniki lub chorujące na trądzik nie muszą się jej obawiać. Skóra trądzikowa wymaga szczególnego nawilżenia, a wazelina zatrzymuje je w skórze, dlatego jest odpowiednia do stosowania w przypadku cery trądzikowej. Oczywiście istnieją inne produkty, które sprawdzą się lepiej w nawilżaniu i pielęgnacji cery trądzikowej ze względu na swój specjalistyczny skład czy lżejszą, mniej natłuszczającą formułę. Nie ma jednak przeciwwskazań do stosowania wazeliny na twarz, niezależnie od tego, jaki masz rodzaj cery.

Wazelina uczula i powoduje reakcje alergiczne

To kolejny mit. Wazelina jest jednym z nielicznych środków, które możemy stosować bez obaw o pojawienie się reakcji alergicznej i podrażnień. Dzięki temu, że tworzy na skórze warstwę okluzyjną, a nie wnika do skóry właściwej, nie ma możliwości powodowania negatywnych skutków ubocznych. Brak składników uczulających, takich jak barwniki i substancje zapachowe, sprawia, że wazelina biała może być stosowana nawet na bardzo wrażliwą skórę, również dzieci i niemowląt, a także u chorych na atopowe zapalenie skóry. Jej właściwości antyalergiczne potwierdza także szerokie zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, gdzie używa się jej w maściach i kremach jako neutralnego dla skóry, bazowego środka.

Fakty o wazelinie

Wazelina tworzy na skórze warstwę ochronną

Dzięki swoim właściwościom okluzyjnym wazelina nie wchłania się w skórę, lecz tworzy na niej tłusty film. Z tego względu chroni skórę przed działaniem czynników zewnętrznych, takich jak mróz czy wiatr. Nie ma jednak właściwości nawilżających, lecz natłuszczające i ochronne – dzięki warstwie, którą tworzy na skórze, promuje zatrzymanie w niej wody i to właśnie w ten sposób przyczynia się do poprawy jej stanu. W efekcie wazelina kondycjonuje, czyli zmiękcza i wygładza skórę. Pomaga w gojeniu ran i zmniejsza widoczność blizn. Dzięki zabezpieczeniu wazeliną tkanki mogą regenerować się bez negatywnego działania czynników zewnętrznych.

Wazelina ma wszechstronne zastosowanie w kosmetyce i warto mieć ją w domowej apteczce. Wazelinę można z powodzeniem stosować w następujących przypadkach:

Spierzchnięte usta. Wazelina pomoże w nawilżeniu suchych, popękanych i spierzchniętych ust, zwłaszcza zimą. Tworząc warstwę ochronną, zatrzyma w skórze wodę i ochroni ją przed przesuszającymi czynnikami, takimi jak mróz, klimatyzacja czy ogrzewanie. Warto więc stosować ją także prewencyjnie.
Suche łokcie, kolana i pięty. Zastosowanie wazeliny na te obszary ciała pomoże ukoić i zregenerować suchą i zrogowaciałą skórę. Dobrym pomysłem jest nałożenie wazeliny na stopy i założenie skarpetek przed pójściem spać – pozwoli to zmiękczyć twardą skórę w tym miejscu.
Skórki wokół paznokci – przy wykonywaniu manicure i pedicure wazelinę można stosować na dwa sposoby. Po pierwsze, warto wetrzeć ją w skórki wokół paznokci, aby je nawilżyć i zmiękczyć. Po drugie, przed nałożeniem lakieru do paznokci, można zabezpieczyć skórę wokół paznokcia wazeliną po to, aby lakier jej nie zabarwił.
Kruche, rozdwajające się płytki paznokci dłoni i stóp – wazelina nawilży i zregeneruje osłabione i delikatne paznokcie. Należy wmasować porcję wazeliny w płytki paznokci. Taki masaż powinien trwać kilka minut, aby poprawić ukrwienie płytki. Wazelinę dobrze jest pozostawić na paznokciach na około 15-20 minut lub założyć bawełniane rękawiczki i pozostawić na całą noc. Wazelinę następnie zmywamy ciepłą wodą z mydłem. Taka kuracja wzmacnia i uelastycznia łamiące się paznokcie.
Suche dłonie – nic nie ukoi spierzchniętych, suchych dłoni tak jak wazelina. Zwłaszcza zimą, w wyniku mrozu i domowego ogrzewania, skóra dłoni może utracić nawilżenie, a nawet popękać. W takiej sytuacji warto wmasować w dłonie wazelinę i założyć na całą noc bawełniane rękawiczki.
Przesuszona skóra twarzy – wazelinę można z powodzeniem stosować na twarz, szczególnie do pielęgnacji skóry normalnej i suchej. Dzięki swoim właściwościom ochronnym zatrzyma w skórze wilgoć, przyczyniając się do lepszego nawilżenia cery. Pamiętaj jednak o tym, że wazelina jest tłusta, więc pozostawia na skórze widoczny błyszczący film i nie sprawdzi się jako baza pod makijaż – z tych powodów wiele osób woli stosować ją na noc. Wazelina powinna być stosowana w duecie z kremem nawilżającym.
Zabezpieczenie końcówek włosów – choć rozdwojonych końcówek nie da się scalić, nałożenie niewielkiej ilości wazeliny na włosy, uchroni je przed dalszym łamaniem. Wystarczy rozsmarować w dłoniach porcję wielkości ziarenka grochu i wmasować ją w końcówki włosów. Stosując niewielką ilość wazeliny włosy nie będą wyglądały na przetłuszczone, a nabiorą pięknego blasku i będą chronione przed negatywnym działaniem czynników zewnętrznych.
Przesuszona i podrażniona skóra wokół oczu – wazelina świetnie sprawdzi się do ukojenia zmęczonych powiek. Niezależnie od tego, czy skóra wokół oczu jest przesuszona w wyniku klimatyzacji, ogrzewania, mrozu czy ekranów, cienka warstwa wazeliny przyniesie znaczną ulgę. Przed aplikacją należy pamiętać o bardzo dokładnym demakijażu. Należy też zachować ostrożność, aby wazelina nie dostała się bezpośrednio do oczu.
Egzemy, w tym atopowe zapalenie skóry – leczenie wielu egzem polega na intensywnym nawilżaniu i natłuszczaniu popękanej, podrażnionej skóry. Badania naukowe potwierdzają, że wazelina jest do tego odpowiednia. Dzięki temu, że nie zawiera substancji zapachowych, barwiących i ma skład neutralny dla skóry, tworzy na jej powierzchni barierę ochronną, nie dopuszczając do infekcji i pozwalając skórze na gojenie. Wazelinę można stosować także na egzemy u dzieci, w tym na pieluszkowe zapalenie skóry.
Drobne rany i zadrapania – po zdezynfekowaniu drobnej rany, powstałej np. w wyniku zacięcia maszynką do golenia, warto posmarować uszkodzoną skórę wazeliną. Utworzy na niej tłusty film, pod którym skóra w naturalnie wilgotnym środowisku będzie miała szansę na szybkie wygojenie. Stosowanie wazeliny, ponieważ opóźnia wytworzenie się strupa, pozwala także na zminimalizowanie powstającej blizny.
Zabezpieczenie skóry przy farbowaniu włosów – jeśli podczas domowego farbowania posmarujesz wazeliną skórę na linii włosów, unikniesz trudnych do usunięcia plam z farby.
Otarcia – wazelina sprawdzi się jako środek prewencyjny przeciw otarciom skóry. Kobiety docenią to zastosowanie latem – to najczęściej wtedy w wyniku ocierania się wewnętrznych stron ud dochodzi do powstawania otarć i podrażnień w tym miejscu.
Pielęgnacja tatuażu – wielu tatuatorów poleca pielęgnację tatuażu wazeliną. Nie bez powodu – wazelina utworzy na skórze warstwę ochronną, pod którą tatuaż będzie miał szansę się wygoić. Zapobiegnie też powstawaniu strupów, więc ryzyko powstania drobnych blizn, blaknięcia tatuażu czy ubytków barwnika będzie zmniejszone. Warstwa ochronna nie dopuści także do zainfekowania tatuażu czy otarcia uwrażliwionej po pigmentacji skóry.
Środek ułatwiający wykonanie niektórych zabiegów medycyny estetycznej – specjalna forma wazeliny - wazelina w płynie jest rekomendowana przez producentów wielu platform zabiegowych do pokrycia nią obszaru zabiegowego przed przystąpieniem do wykonywania zabiegów z zakresu medycyny estetycznej, takich jak na przykład Onda czy Accent Prime. Wazelina jest neutralna dla skóry, nie wchłania się, więc nie wpływa na działanie urządzenia, ułatwia natomiast bezproblemowe przesuwanie się głowicy po skórze.
Pielęgnacja skóry po zabiegach medycyny estetycznej – wazelina polecana jest jako środek ochronny po wielu zabiegach medycyny estetycznej, np. po tych z użyciem laserów frakcyjnych. Zapobiega zainfekowaniu skóry i pozwala jej na szybsze wygojenie. Wazelina jest zalecana przez lekarzy także do pielęgnacji ran powstałych na skutek innych procedur medycznych, w tym tych, które wymagają założenia szwów. Warto pamiętać, że wazeliny, w zależności od wykonywanego zabiegu, używa się po upływie określonego czasu od wykonania procedury, dlatego sposób używania musi zostać skonsultowany z osobą, która wykonywała zabieg.
Domowy peeling – wazelina stanowi świetną bazę do przygotowania domowego peelingu ciała. Połącz ją ze zmielonymi pestkami malin, kawą, cukrem lub solą morską i wmasuj w ciało, a następnie spłucz wodą. Skóra będzie wygładzona i lepiej ukrwiona, a na jej powierzchni powstanie ochronny film, który zapobiegnie utracie nawilżenia.

Sprawdź również, jak przywrócić skórze jędrność. Więcej na ten temat przeczytasz na naszym blogu!